Testament u notariusza
Jak stworzyć testament?
Sporządzenie testamentu służy oddaniu zgromadzonego dobytku po śmierci. Testament to dokument, w jakim spisuje się konkretne osoby, które uzyskają spadek. Żeby był on pełnoprawny musi spełniać parę kryteriów zapisanych w prawie spadkowym. Głównie osoba pragnąca przygotować testament, musi posiadać zdolność czynności prawnych oraz przygotować go samodzielnie przy całkowitej świadomości czynu. Testament skutkuje dopiero w momencie otwarcia spadku, tj. po śmierci testatora. Przed tym oddanie dobytku na bazie testamentu jest niemożliwe. Według przepisów testator ma prawo spisać testament w kilku formach, ale według każdej z nich muszą zostać zachowane konkretne wytyczne.
Formy testamentu
Testament własnoręczny – w tej formie spadkodawca musi spisać pełen dokument odręcznie oraz opatrzyć go datą oraz podpisem. Bardzo ważne jest, aby z treści dokładnie można było stwierdzić, jakim osobom przepisany zostanie majątek oraz w jakiej części, jeżeli na przykład zostanie rozdzielony między kilkoma osobami. W tej formie wykluczony jest wydruk komputerowy.
Testament ustny urzędowy – spisuje się go zazwyczaj jako akt notarialny. Z praktyki notariuszy wynika, że warto jest wybrać ten rodzaj testamentu, nie tylko z uwagi na to, że notariusz zadba o poprawność dokumentu. Pisane ręcznie testamenty są zwykle kwestionowane, gdy dochodzi do kłótni między spadkobiercami. Spisanie testamentu u notariusza gwarantuje, że dokument będzie prawidłowy . Sporządza się go w gronie 2 świadków, którzy tak samo jak testator oraz notariusz zostawiają podpisy poświadczające przygotowanie dokumentu. Dodatkowym poświadczeniem jest też protokół spisywany w trakcie spotkania.
Testament ustny szczególny – występuje tylko wówczas, kiedy istnieje szczególne prawdopodobieństwo niespodziewanej śmierci testatora. Dotyczy to okoliczności wyjątkowych np. ciężkiej choroby, epidemii, wojny. Taki testament może być sporządzony w równoczesnej obecności trzech świadków oraz musi być zapisany, po czym podpisany przez przynajmniej 2 świadków.
Istotne jest też to, że każdy testament będzie nieważny jeżeli testator zapisze go pod przymusem lub w wyniku błędu, czyli jeżeli nie będzie sporządzony świadomie oraz z w własnej woli. Co do zasady testament zawiera wolę jednej osoby, więc nie może być zapisany np. przez małżonków wspólnie.
Przygotowywanie testamentu u notariusza daje korzyści
Notariusz musi nie zgodzić się na zapis testamentu jeśli tylko ma wątpliwość, czy testator chce go sporządzić pod przymusem lub nie jest całkowicie świadomy swojej decyzji. Jeżeli nie ma co do tego żadnych wątpliwości, na równi z bazową zaletą – gwarancją, że przygotowany u notariusza testament jest zgodny pod względem prawnym oraz pełnomocny, wyróżniamy też inne korzyści płynące ze spisania testamentu w formie aktu notarialnego.
Dzięki obecności notariusza spisanie dokumentu nie powinno sprawiać trudności, a do tego jego treści będą zrozumiałe oraz nie pozostawią wątpliwości co do woli testatora. Testament w formie aktu notarialnego będzie trudniejszy do podważenia w przypadku kłótni pomiędzy spadkobiercami lub pozostałymi osobami, które nie będą uwzględnione w testamencie.
Dodatkowo, warto pamiętać, że wszystkie dokumenty sporządzone u notariusza muszą być przechowywane w kancelarii notarialnej. Wszystkie osoby uczestniczące zabierają zaledwie odpis. Dzięki temu oryginał pozostaje bezpieczny i nawet gdy odpis się zniszczy lub zaginie, bez większych trudności można uzyskać następny u notariusza.
Sporządzenie testamentu u notariusza umożliwia także wpisanie go w Rejestrze Testamentów. To prosta baza danych, dzięki której spadkobiercy mogą znaleźć informacje, w której kancelarii notarialnej znajduje się testament, w którym są uwzględnieni. W Rejestrze nie znajdą treści testamentu, a wiadomość o tym, że konkretna osoba przygotowała testament nie może zostać ujawniona do jej śmierci. Rejestr pomaga zlokalizować miejsce testamentu, a sam zapis jest bezpłatny, własnowolny i w każdym momencie można z niego zrezygnować.
Czy w testamencie można przekazać komuś konkretną rzecz?
Zapisanie konkretnej rzeczy majątkowej jest dostępne tylko przy zastosowaniu testamentu w formie aktu notarialnego i jedynie poprzez zapis windykacyjny. Wykorzystując taki zapis u notariusza, zyskujemy możliwość przekazania przedmiotu majątkowego (np. samochód, mieszkanie, obraz itp.), prawo majątkowe zbywalne, a nawet gospodarstwo rolne albo przedsiębiorstwo. Istotne jest, aby w chwili otwarcia spadku ten konkretny przedmiot należał do spadkodawcy, w przeciwnym razie taki zapis zostanie unieważniony.
Jak odwołać testament?
Pełnomocnym testamentem będzie ten spisany jako ostatni, dlatego najprostszym sposobem na odwołanie dokumentu, jest spisanie nowego. W aktualnym dokumencie przygotowanym u notariusza, uwzględnia się unieważnienie poprzedniego. Jeśli nie będzie tego wskazania aktualny testament odwołuje wcześniejszy o tyle, o ile nie są ze sobą zgodne. Unieważnić można także poprzez zniszczenie testamentu lub odebranie mu cech, które wskazują jego ważność. Testament zostać odwołany w całości lub tylko częściowo.
